Filmsfelagið
Hvønn mikudag sýnir Havnar Bio, undir heitinum Filmsfelagið, nýggjar filmar, sum eru listaliga áhugaverdir, men tó ofta ókendir. Úti í heimi verður hetta slagið av filmum onkuntíð nevnt arthouse filmur.
Sjálvandi er ymiskt, hvat ein biografgangari og ein annar halda verða listaliga áhugavert og viðkomandi, men Havnar Bio roynir, við átakinum Filmsfelagið, við eini miðsøkjandi leið, sum annan vegin savnar áskoðarar og hin vegin gevur atgongd til film, sum ikki verður settur á vanligu skránna.
Havnar Bio heitti á Birgir Kruse, sum var formaður í gamla Filmsfelagnum, og Ole Wich, sum var nevndarlimur, at sleppa at brúka heitið og at velja filmar við ráðgeving frá filmsáhugaðum. Upprunaliga felagið varð stovnað í okkara hølum, Havnar Bio, í 1962 undir navninum Filmslistafelagið. Hetta felagið sovnaði í 1975. Í 1984 varð felagið endurstovnað sum Filmsfelagið og helt sær til 1992, oftast við sýningum í Leikhús Bio í Sjónleikarhúsinum. Tey, ið stjórna Filmsfelagið í dag eru: Birgir Kruse, Ole Wich, Rannvá Jónsdóttir og Jana Mortensen
Nú er Filmsfelagið endurstovnað í samráð við táverandi nevnd undir sama heiti og tí einfalda endamáli at vísa listaliga viðkomandi filmar í Havnar Bio. Filmarnir verða sýndir mikudagar.
Skráin hjá Filmsfelagnum verður kunngjørd í góðari tíð á Facebooksíðuni hjá felagnum, og á hesi heimasíðu, eins og galdandi er fyri allar aðrar filmar í Havnar Bio.
Fylg Facebooksíðuni hjá Filmsfelagnum, har tey leggja tilfarð út um filmarnar: Filmsfelagið Facebook Síða
Sýningarnar eru almennar og krevja ikki limaskap.
Vælkomin í Filmsfelagið!
Pigen med nålen
Filmsfelagið: Mikukvøldið 29. Januar 2025 kl. 20:00
Svenski leikstjórin, Magnus von Horn (f.1983), er útbúgvin í Lódz í Pólandi 2013, og fekk fyri fyrsta filmin Efterskalv (2015) tríggjar Guldbagge virðislønir í Svøríki. Eins og Pigen med nålen, var tann filmurin í kappingini í Cannes um Gylta Pálmin. Pigen med nålen er danska uppskotið at vinna Oscarvirðislønina sum besti altjóða filmur. Í hesum filmi, sum er tikin í svart-hvítum, eru vit í Keypmannahavn eftir fyrra verðaldarbardaga. Vit fylgja ungu arbeiðsleysu Karolinu (Vic Carmen Sonne), sum er blivin við barn. Einsamøll og forlátin møtir hon karismatisku Dagmar Overbye (Trine Dyrholm), sum í loyndum rekur eina ættleiðingartænastu fyri kvinnur í trongum korum. Karolina fær arbeiði sum bróstmóðir og at ganga Dagmar til handa. Eitt sterkt samband verður knýtt teirra millum, heilt til Karolina kemur eftir, hvør sannleikin í veruleikanum er um virksemið hjá Dagmar. Filmurin byggir á veruligar hendingar, ið skakaðu landið, tá tær komu fram. Dagmar Overbye (1887-1929) er dokumenterað á Politihistorisk Museum. Karen Søndergaard Jensen skrivaði í 2004 um hana í skaldsøguni Englemagersken, og í 2006 setti Teatret ved Sorte Hest søguna um Dagmar á pall í leikinum Historien om en mo(r)der. Peter Bradshaw, sum ummælir film fyri The Guardian, gevur nýggja danska filminum besta ummæli, og nevnir, um svørt-hvítu filminingina, at “there are touches of Lynch, Von Trier or even Tod Browning here.”
Maria
Filmsfelagið: Mikukvøldið 5. Februar kl. 20:00
Tá hundrað ár vórðu liðin, síðan ein av heimsins størstu operasangarinnum, Maria Callas, varð borin í heim, tóku ætlanir seg upp at heiðra minnið um hana. Í nýggja spælifilminum hjá kilenska Pablo Larraín, sum fyrr hevur lýst kvinnur sum Jackie Kennedy og Lady Dianu Spencer, er tað Oscarvirðislønta Angelina Jolie, ið hevur fingið høvuðsleiklutin.
Av grikskari ætt, varð Maria Callas fødd í New York í 1923 og doyði 53 ára gomul í París í 1977. Útvarp var sterkasti miðil í hennara tíð og røddin hjá Mariu Callas var tí at hoyra víða hvar um heimin, eisini her hjá okkum.
Tá hon, hóast gift, møtti grikska reiðaranum og ríkmanninum, Onassis, sum hon livdi saman við frá 1959 til 1968, vóru allir miðlar eftir henni, so lívsleiðin ikki altíð var so beint fram og eydnusom.
Danski filmsútleigarin, UIP, sigur um Callas: Som operaens definerende diva, og en af de største i faget i det 20. århundrede, er hun allestedsnærværende i vores kultur, selv næsten 50 år efter hendes død.
Pablo Lorraín, sum hevur fingið 53 virðislønir, varð fyrstu ferð sýndur í Filmsfelagnum við El Club (2015), sum var um burturvístar katólskar prestar, sum í Kili høvdu gjørt seg inn á børn. Seinni hava vit víst filmarnar um ikonisku kvinnurnar Jackie (2016) og Spencer (2021), ið hann er kendur fyri at lýsa á ein persónligan hátt.
Í nýggja filminum Maria setur Pablo sær fyri at lýsa umskiftiligu, men eisini vøkru og tragisku søguna um eina av heimsins størstu kvinnuligu operasangarinnum. Søgan fer fram móti endanum á lívsskeiði hennara, har París i sjeytiárunum er karmurin um filmin.
Umfram Jolie sum Callas, síggja vit Pierfrancesco Favino, vit kenna frá World War Z, Alba Rohrwacher, sum var við í Hungry Hearts, Haluk Bilginer, frá Vintersøvn, Kodi Smit-McPhee, sum sást í sterka filminum The Power of the Dog og Valeria Golino frá Rain Man. Kendi danski leikarin, at spæla amerikanari á filmi, Caspar Phillipson, er John F. Kennedy.
Frøet fra det hellige figentræ
Filmsfelagið: Mikukvøldið 12. februar kl. 20:00
Iranski leikstjórin, Mohammad Rasoulof (f.1972) varð dømdur koyrilssløg og átta ára fongsul, tá hann fanst at prestastýrinum í landinum og at lýsa, hvussu kvinnur vórðu bardar niður. Eftir at 22 ára gamla Mahsa Amini doyði í 2022, og rørslan Woman, Life Freedom tók seg upp, bleiv iranska støðan kend um allan heim, og fekk týdning fyri útbreiðsluna av filminum Fræið av heilaga fikitrænum. Undan frumsýningini í Cannes í vár, eydnaðist leikstjóranum at flýggja til Týsklands og síggja filmin í frælsi. Iranski leikstjórin hevur fyrr verið dømdur í fongsul fyri alment at siga og vísa, hvat hann heldur um harðrenda mannfólkastýrið. Tað var meðan hann sat í fangahúsi, at hugskotið sum nýggi filmurin, Fræið av heilga fikutrænum, byggir á, kom til hansara. Í loyndum segði ein fangavørður frá, hvussu hann ætlaði at taka lívið av sær, tí húskið og børnini høvdu at honum fyri óvirðiliga arbeiðið sum fangavørður. Hetta gjørdist evnið, sum søgan í Frænum av heilaga fikutrænum, snarar um og byggir á. Ein darrandi og margtýdd nøtrisøga um ein iranskan dómara, Imam at navni, sum í kjalarvørrinum á mótmælunum, ið um alt landið taka seg upp móti einræðisstjórnini, sum frá líður noyðist at halla seg til og virða vaksandi misálitið, heimafólkini hava á hann og starvið sum kanningardómari. Filmurin, sum er gjørdur og tikin í loyndum, var frumsýndur í Cannes, har dómsnevdnin gav Mohammad Rasoulof eina serliga dómsnevndarvirðisløn. Hóast iranskt mæltur, er Fræið av heilaga fikutrænum týska umboðið, tá Oscarvirðislønir verða handaðar.
Architecton
FILMSFELAGIÐ: Mikukvøldið 19. februar Kl. 20:00
Borin av knívhvøssum myndum, sum nærum uttan dialog lýsa heimsins byggilist í túsundir av árum, tekur russiski leikstjórin, Victor Kossakovsky (f.1961), okkum við á eina ferð, ið neyvan hevur staðið biografgangarum í boði fyrr. Í ljósi og ljóði fáa vit eina filmslistaliga uppliving, sum er púra uttanfyri tað vanliga. Fáir leikstjórar brúka filmiska biografmyndamiðilin sum Kossakovsky, ið áður hevur gjørt Aquarela (2018) og Gunda (2020), sum vann nógvar altjóða virðislønir úr Russlandi til Noregs og Svøríki.
Nýggi stórfilmurin, Architecton, sum varð frumsýndur í høvuðskappingini í Berlin, er ein filmslistalig gransking av byggilistini í túsund ár og meir. Úr tveytúsund ára gomlu toftunum í tempulstaðnum Baalbek í Libanon, til bumbaðu nútíðarbygningarnar í Ukraina, har fólk hava búð og sumstaðni enn búgva, og heilt niður í jarðfrøðiligu fornfláirnar, har mannaættin legði fyrstu tún og steinar.
Architecton er vakur og hugtakandi filmur í episkum skala. Hóast filmurin er mest sum uttan orð, gevur leikstjórin sær tó stundir at vitja italska arkitektin, Michele de Lucchi (f.1951), sum við handverkarum ger symbolskar steinsirklar í garðinum. Tí mentanir koma og fara, og okkara tíð er heldur ikki vard móti mannaskaptum ella náttúruelvdum vanlukkum og undirgangi.
Architecton, sum skapar undran og hugsan, er ein filmur, ið sum eingin annar eigur at verða sæddur í biografinum.
The Outrun
Filmsfelagið: Mikukvøldið 26. februar kl. 20.00
The Outrun við serligari framløgu frá Amy Liptrot Lat Amy Liptrot og bylgjurnar úr The Outrun føra teg á eina ógloymandi ferð við Filmsfelagnum, Forlagnum Eksil og nýggja føroyska Bókmentafestivalinum, sum er frá 26. februar til 1. mars, har tú kanst hitta og hoyra høvundan innleiða sýningina. The Outrun byggir á heimskendu skaldsøguna hjá skotska høvundanum Amy Liptrot. Søgan fer fram í Orkunoyggjum, og er ein ferð til grøðandi máttin í náttúruni og havinum. Við stórsligna landslagnum í Orknoyggjum sum bakgrund, sigur The Outrun søguna um, hvussu Liptrot eftir stríð við rúsdrekka flytir til London, og vendir aftur til heimstaðin. Herfrá fangar filmurin vøkru náttúruna og transformativu leiðina, at finna sambandið við náttúruna og seg sjálva aftur. Vit eru ovurfegin at kunna kunngera, at Amy Liptrot sjálv fer at innleiða sýningina og deila persónligar upplivingar og hugleiða um tilgongdina um edrúskap, ið hevur ført til hesa metsølubók, sum nú eisini er gjørd til film. Leikstjórin, Nora Fingscheidt, hevur fyrr gjørt filmin Systemsprenger (2019), sum Filmsfelagið eisini hevur sýnt. The Outrun verður sýndur í originalari enskari versión, uttan undirtekst.
The SUBStance
Filmsfelagið: Mikukvøldið 05. mars kl. 20:00
A Complete unknown
Filmsfelagið: Mikukvøldið 12. Mars kl. 20:00
Spælifilmurin A Complete Unknown er ein ævisøgulig lýsing av kendasta sangara í okkara tíð, Bob Dylan (f.1941), sum í 2016 fekk Nobelvirðislønina í bókmentum. Høvuðsleiklutin sum kendi sangarin hevur Timothée Chalamet (f.1995), sum fyrr hevur verið at sæð í Filmsfelagnum í Ladybird (2017) saman við Saoirse Ronan, ið hevur høvuðsleiklutin í The Outrun. Vit eru í New York first í sekstiárunum, tá ein ungur og púra ókendur 19 ára gamal maður úr Minnesota kemur til West Village. Hann hevur gittara við og syngur ikki bara nýskapandi men eisini kollveltandi sangir, sum hann sjálvur hevur yrkt og sett lag til. Skjótt hevur hann broytt samtíðartónleikin í øllum landinum. Hesi árini knýtir hann sambond við aðrar sangarar og yrkjarar, men hann er ikki so fegin um at verða settur í bás, tá alt verður umrøtt og handfarið sum ein fólkarørsla. Hann vil ganga út úr takt, sum okkara kári p sigur, og tað fær avleiðingar um allan heim. Timothée Chalamet bæði spælir og syngur sum Bob Dylan í filminum, sum James Mangold hevur leikstjórnað. Hann hevur skrivað handritið saman við Jay Cocks og Elijah Wald. Mangold gjørdi filmin I Walk the Line (2005) um Johnny Cash og Girl Interrupted (1999), ið bygdi á sjálvævisøgu hjá Susan Kaysen, sum búði í Skopun og var dóttir Carl Kaysen, ið skrivaði talur fyri Kennedy.